คำแนะนำด้านสุขภาพ สำหรับการผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหาร

1. Diagnosis เกี่ยวกับการผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหาร

• การผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหาร จะทำการสร้างกระเพาะอาหารขนาดเล็กและเปลี่ยนเส้นทางการไหลของลำไส้เล็ก เพื่อลดการรับประทานอาหารและการดูดซึมสารอาหาร ทำให้ความรู้สึกหิวน้อยลง ถึงไม่มีเลย รวมถึงลดการเกิดภาวะ Dumping Syndrome ซึ่งเป็นการที่อาหารไหลผ่านกระเพาะเข้าสู่ลำไส้เร็วเกินไป
• การผ่าตัดนี้จะช่วยในการลดน้ำหนัก และสามารถรักษาโรคเบาหวานได้ ในรายที่เป็นไม่นาน และยังเป็นไม่มากนัก และผ่าตัดได้ในคนไข้ทุกประเภท รวมทั้งหากเป็นโรคกรดไหลย้อน และเป็นทางเลือกในการแก้ไขปัญหากรณีผ่าตัดแบบอื่นๆ แล้วไม่ได้ผล
• เหมาะสำหรับการผ่าตัดมักจะมีดัชนีมวลกาย (BMI) 40 ขึ้นไป หรือ BMI 35 ขึ้นไปพร้อมกับโรคประจำตัวที่เกี่ยวข้องกับโรคอ้วน

2. การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด

• ผู้ป่วยต้องผ่านการประเมินทางการแพทย์อย่างครบถ้วน รวมถึงการตรวจเลือด การตรวจภาพถ่าย และการประเมินทางจิตวิทยา เพื่อให้แน่ใจว่าผู้ป่วยพร้อมสำหรับการผ่าตัด
• ผู้ป่วยอาจต้องปฏิบัติตามการควบคุมอาหารล่วงหน้า โดยปกติจะเป็นอาหารที่มีแคลอรี่ต่ำและโปรตีนสูง เพื่อช่วยลดขนาดของตับและเพิ่มประสิทธิภาพในการผ่าตัด

3. ความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น

• ภาวะแทรกซ้อนระยะสั้น: การติดเชื้อ การตกเลือด การเกิดลิ่มเลือด และความเสี่ยงจากการใช้ยาสลบ
• ภาวะแทรกซ้อนระยะยาว: การขาดสารอาหาร อาการท้องเดิน (Dumping Syndrome) การอุดตันของลำไส้ และนิ่วในถุงน้ำดี

4. คำแนะนำด้านการรับประทานอาหารหลังการผ่าตัด

• 1-2 สัปดาห์ (อาหารเหลว) : ของเหลวใส เช่น น้ำซุป โปรตีนเชค
• 2-4 สัปดาห์ (อาหารบด) : อาหารนุ่มบดละเอียด เช่น โยเกิร์ต มันฝรั่งบด ไข่คน
• 4-8สัปดาห์ (อาหารนุ่ม) : เนื้อนุ่ม ผักสุก และผลไม้ที่นิ่ม
• หลัง 8 สัปดาห์ (อาหารปกติ) : การเริ่มรับประทานอาหารทั่วไป โดยมุ่งเน้นที่โปรตีนและไฟเบอร์

คำแนะนำเพิ่มเติม : 

• ควรกินอาหารในปริมาณน้อยแต่บ่อยครั้งและเคี้ยวอาหารให้ละเอียด
• การดื่มน้ำ : ควรดื่มน้ำ 1.5-2 ลิตรต่อวัน แต่ควรหลีกเลี่ยงการดื่มของเหลวก่อนและหลังมื้ออาหาร 30 นาที
• ผู้ป่วยต้องเตรียมตัวที่จะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารและวิถีชีวิตอย่างถาวร
• การเลิกสูบบุหรี่และการลดการดื่มแอลกอฮอล์เป็นสิ่งที่จำเป็นเพื่อช่วยลดความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนและส่งเสริมการฟื้นตัวหลังการผ่าตัด

5. การใช้ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร

การใช้ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารตลอดชีวิตเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อป้องกันการขาดสารอาหาร เช่น

• วิตามินรวม (รวมทั้งธาตุเหล็ก กรดโฟลิก และสังกะสี)
• แคลเซียมพร้อมวิตามินดี
• วิตามินบี12
• ผลิตภัณฑ์เสริมธาตุเหล็ก (ถ้าจำเป็น)

6. การปฏิบัติตัวหลังผ่าตัด

หลังการผ่าตัดควรเริ่มทำกิจกรรมทางกายที่เบา เช่น การเดิน และค่อยๆ เพิ่มระดับกิจกรรมทางกาย เช่น การออกกำลังกายแบบแอโรบิกและการฝึกกล้ามเนื้อ

7. การติดตามผลและการดูแลหลังการผ่าตัด

• ผู้ป่วยต้องเข้ารับการติดตามผลอย่างสม่ำเสมอเพื่อประเมินผลการลดน้ำหนัก ตรวจสอบสถานะสารอาหาร และทำการทดสอบทางห้องปฏิบัติการ
• หากมีอาการผิดปกติ เช่น อาเจียนบ่อย ปวดท้องรุนแรง หรือความอ่อนเพลียผิดปกติ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที