วันสุขบัญญัติแห่งชาติถูกริเริ่มต้นโดยคณะกรรมการสุขศึกษาแห่งชาติในวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2539 เพื่อให้กระทรวง ทบวง และกรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องมาร่วมพิจารณาและแต่งตั้ง โดยส่งเสริมให้เด็ก ๆ เยาวชน และประชาชนปฏิบัติตามนโยบายดังกล่าว เพื่อสร้างและเสริมสร้างพฤติกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพทั้งร่างกาย จิตใจ และสังคม
วันสุขบัญญัติแห่งชาติคืออะไร
วันสุขบัญญัติแห่งชาติคือการสนับสนุนนี้ยังมุ่งเน้นการแพร่กระจายของข้อมูลที่เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพให้กับเด็ก ๆ เยาวชน และประชาชนทั่วไปเพื่อเป็นแรงบันดาลใจให้ทุกคนมีการดูแลสุขภาพที่ถูกต้อง และสามารถสร้างสุขภาพที่ดีได้ในทุก ๆ ด้านของชีวิต
- สุขบัญญัติ หมายถึง ข้อกำหนดที่เด็กและเยาวชนตลอดจนประชาชนทั่วไป พึงปฏิบัติ อย่างสม่ำเสมอ จนเป็นสุขนิสัย เพื่อให้มีสุขภาพดี ทั้งร่างกาย และจิตใจ
- สุขบัญญัติแห่งชาติ เป็นนโยบายส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคสำหรับประชาชน เน้นการปลูกฝังพฤติกรรมสุขภาพขั้นพื้นฐานให้เกิดขึ้นในเด็กและเยาวชน โดยนำแนวทางของสุขบัญญัติแห่งชาติ 10 ประการ มาประยุกต์ใช้
- วันสุขบัญญัติแห่งชาติ เป็นวันที่มีความสำคัญในการรณรงค์ส่งเสริมให้ประชาชนได้ตระหนักในการดูแลรักษาสุขภาพให้แข็งแรง ตามแนวทางของสุขบัญญัติแห่งชาติ
สุขบัญญัติแห่งชาติ มีข้อปฏิบัติ 10 ประการ
สุขบัญญัติแห่งชาติ 10 ประการ ได้แก่
1. การดูแลรักษาร่างกายและของใช้ให้สะอาด
- การอาบน้ำควรทำให้สะอาดทุกวัน ความถี่วันละ 1 ครั้ง
- การสระผมควรทำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
- การตัดเล็บมือและเล็บเท้าควรทำเพื่อให้สั้นเป็นระเบียบอยู่เสมอ
- การใส่เสื้อผ้าควรเลือกที่สะอาดและไม่ชื้น และให้ความอบอุ่นที่เหมาะสม
- การจัดเก็บของใช้ควรทำให้เป็นระเบียบเพื่อความสะดวก
2. รักษาฟันให้แข็งแรงและแปรงฟันทุกวันอย่างถูกต้อง
- การแปรงฟันควรทำอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ในตอนเช้าและก่อนนอน
- การเลือกใช้ยาสีฟันควรเป็นยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ผสมอยู่
- การเลี่ยงการอมลูกอม ทอฟฟี หรือรับประทานขนมหวาน อาหารเหนียว ๆ
- การตรวจสุขภาพในช่องปากควรทำทุกปีละ 1 ครั้ง
- ห้ามใช้ฟันกัดหรือบิดของแข็งที่อาจทำให้เกิดความเสียหายต่อฟัน
3. ล้างมือให้สะอาดก่อนกินอาหารและหลังการขับถ่าย
- ล้างมือด้วยสบู่ทุกครั้งก่อนและหลังการปรุงอาหารและก่อนที่จะกินอาหาร
- ล้างมือด้วยสบู่ทุกครั้งหลังการขับถ่าย
4. กินอาหารที่สุกสะอาดและปราศจากสารอันตราย และเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีรสจัดหรือสีฉูดฉาด
- เลือกซื้ออาหารสดที่สะอาดและปลอดสารพิษโดยคำนึงถึงประโยชน์และความปลอดภัย และเลือกใช้เครื่องปรุงที่ถูกต้องโดยคำนึงถึงสงวนคุณค่าและความสะอาด
- ปรุงอาหารให้ถูกสุขลักษณะและใช้เครื่องปรุงที่ถูกต้องโดยคำนึงถึงการสุกเสมอและความสะอาดปลอดภัย และควรรับประทานอาหารที่ครบถ้วนตามหมวดอาหาร 5 หมู่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายและรับประทานอาหารให้ถูกหลักโภชนาการทุกวัน
- ควรรับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่และใช้ช้อนกลางในการรับประทานอาหารร่วมกัน
- เลี่ยงการรับประทานอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ หรืออาหารรสจัด และหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่หมักดองหรือใส่สีฉูดฉาด
- ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว
5. งดสูบบุหรี่ สุรา สารเสพติด การพนันและมีพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคทางเพศ
- ควรเลิกสูบบุหรี่
- ควรงดการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
- ไม่ควรเสพสารเสพติด
- ควรเลิกเล่นการพนัน
- ควรปฏิบัติอย่างระมัดระวังในเรื่องของทางเพศ
6. สร้างความสัมพันธ์ในครอบครัวให้อบอุ่น
- ทุกคนในครอบครัวควรช่วยกันทำงานบ้าน
- ควรปรึกษาหารือและแสดงความคิดเห็นร่วมกัน
- เผื่อแผ่น้ำใจให้กันและกัน
- ควรทำบุญและได้ทำกิจกรรมสนุกสนานร่วมกัน
7. ป้องกันอุบัติเหตุด้วยความไม่ประมาท
- ควรระมัดระวังเพื่อป้องกันอุบัติเหตุภายในบ้าน เช่น การตรวจสอบระบบไฟฟ้า การใช้งานเตาแก๊ส ของมีคมและการจัดเก็บธูปเทียนให้ถูกต้อง
- ควรระมัดระวังเพื่อป้องกันอุบัติภัยในที่สาธารณะ เช่น การปฏิบัติตามกฎระเบียบและความปลอดภัยในการเดินทางทางบกและทางน้ำ การหลีกเลี่ยงการชุมนุมหรือการปะทะกลุ่มคนในขณะที่เกิดอุบัติเหตุ
8. ออกกำลังกายสม่ำเสมอและตรวจสุขภาพประจำปี
- ออกกำลังกายอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง
- ออกกำลังกายและเล่นกีฬาให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายและวัย
- ตรวจสุขภาพประจำปี
9. ทำจิตใจให้ร่าเริงแจ่มใสอยู่เสมอ
- ควรพักผ่อนและนอนหลับให้เพียงพอเพื่อสุขภาพที่ดี
- ควรจัดสิ่งแวดล้อมในบ้านให้ทำงานและอยู่อาศัยได้น่าอยู่ โดยการจัดเรียงและทำความสะอาดเสมอ
- ควรมองโลกในแง่ดีโดยให้อภัยและยอมรับข้อบกพร่องของผู้อื่น
- เมื่อมีปัญหาหรือไม่สบายใจควรหาทางผ่อนคลาย เช่นการทำกิจกรรมที่ชอบหรือการพบปะเพื่อนฝูง
10.มีสำนึกต่อส่วนรวมและร่วมสร้างสรรค์สังคม
- ควรมีการกำจัดขยะในบ้านและใส่ถังขยะที่เหมาะสม
- ควรหลีกเลี่ยงการใช้วัสดุและอุปกรณ์ที่สร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม เช่น โฟมและพลาสติก
- ควรมีการใช้ส้วมที่เหมาะสมและสะอาด
- ควรกำจัดน้ำทิ้งในครัวเรือนและโรงเรียนอย่างถูกต้อง
- ควรใช้ทรัพยากรอย่างประหยัด
- ควรอนุรักษ์และพัฒนาสิ่งแวดล้อม เช่น การรักษาและส่งเสริมชุมชนท้องถิ่น การอนุรักษ์ป่า แม่น้ำ สัตว์ป่า เป็นต้น
วันสุขบัญญัติแห่งชาติ กับ อาหารหลัก 5 หมู่
หมู่ที่ 1: อาหารที่ให้โปรตีนเพื่อเสริมสร้างร่างกายให้เจริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ได้แก่ เนื้อสัตว์ เช่น เนื้อวัว หมู ไก่ ไข่ นม ถั่วเมล็ดแห้ง เช่น ถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วลิสง ถั่วเหลือง นมถั่วเหลือง เป็นต้น
หมู่ที่ 2: อาหารที่ให้พลังงาน ได้แก่ ข้าว แป้ง น้ำตาล เช่น ข้าวสวย ข้าวกล้อง ข้าวโพด ข้าวโอ๊ต ขนมปัง แป้งสาลี เบเกอร์รี่ เป็นต้น
หมู่ที่ 3 และหมู่ที่ 4: อาหารที่ให้วิตามินและเกลือแร่ที่ช่วยป้องกันและควบคุมการทำงานของร่างกายให้เป็นปกติ ได้แก่ ผักต่าง ๆ เช่น ผักคะน้า ผักกาดขาว ผักบุ้ง ผักกระเฉด ผลไม้ต่าง ๆ เช่น แอปเปิ้ล ส้ม กล้วย ส้มโอ ลูกพรุน และอื่น ๆ
หมู่ที่ 5: อาหารที่ให้พลังงานและความอบอุ่น ได้แก่ ไขมันจากพืชและสัตว์ เช่น น้ำมันพืช เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันงา น้ำมันปาล์ม น้ำมันถั่วเหลือง และไขมันจากสัตว์ เช่น น้ำมันหมู น้ำมันปลา น้ำมันไก่ น้ำมันเนื้อวัว เป็นต้น
นักเขียนบทความสุขภาพ รัตตินันท์ คลินิก ทำหน้าที่ ค้นคว้าและตรวจสอบงานวิจัยล่าสุด ทั้งเรื่องผิวหนัง สารออกฤทธิ์ เลเซอร์ และศัลยกรรมความงาม เพื่อนำความรู้ที่ซับซ้อนเหล่านั้นมา แปลให้เป็นภาษาที่เข้าใจง่าย ถูกต้อง และเชื่อถือได้ เป้าหมายหลักคือการทำให้ข้อมูลทุกชิ้นที่คลินิกสื่อสารออกไปนั้น มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์รองรับ (Evidence-based) เพื่อให้คุณผู้อ่านสามารถ ตัดสินใจเลือกการดูแลผิวหรือหัตถการได้อย่างมั่นใจและเหมาะสม โดยไม่ถูกชี้นำเกินจริง และเข้าใจถึงกลไกที่แท้จริงเบื้องหลังผลลัพธ์นั้น ๆ