ภาวะตั้งครรภ์ ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของผู้หญิงเหมือนกัน เพราะนอกจากเรื่องของฮอร์โมนที่ส่งผลต่อความรู้สึก อารมณ์และสภาพร่างกาย ยังมีเรื่องของพฤติกรรมที่จะต้องเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิง จากที่ลุยได้ในทุกสถานการณ์ ก็ต้องงดบางสิ่ง ระวังบางอย่าง ด้วยความที่มีลูกน้อยอยู่ในท้อง ความปลอดภัยของเด็กจึงต้องมาเป็นอันดับหนึ่ง แต่ต่อให้ระมัดระวังมากแค่ไหน ก็ยังมีโอกาสที่จะเกิดความเสี่ยงขึ้นได้เหมือนกัน อย่างเช่น ฮาชิโมโต๊ะ หรือ อาการของต่อม ไทรอยด์เป็นพิษ ที่เป็นภัยร้าย และเป็นภัยเงียบที่คุณแม่ตั้งครรภ์ทั้งหลายไม่ทันรู้ตัวอีกด้วย
ไทรอยด์เป็นพิษ ภัยร้ายของคุณแม่ตอนตั้งครรภ์
ฮาชิโมโต๊ะ (Hashimoto) หรือ อาการ ไทรอยด์เป็นพิษ เป็นภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมีความผิดปกติ และทำการโจมตีต่อมไทรอยด์ ด้วยเข้าใจว่าต่อมไทรอยด์นั้นเป็นสิ่งอันตราย เป็นผู้คุกคามสร้างความเสียหาย จึงต้องกำจัดออก สิ่งที่เกิดขึ้นก็จะมีอาการไทรอยด์อักเสบเรื้อรัง เป็นเหตุให้ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในร่างกายลดลง
ภาวะ ไทรอยด์เป็นพิษ ซึ่งเป็นอันตรายต่อคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์อย่างมาก คุณแม่จำนวนไม่น้อยที่เป็นโรคฮาชิโมโต๊ะจะไม่มีอาการใดๆ แสดงให้รู้ก่อน ทำให้ไม่ได้รับการรักษาจนกระทั่งไปถึงจุดที่เป็นภัยต่อลูกน้อยในครรภ์ อย่างที่กล่าวไปแล้วว่าร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกันมาโจมตีไทรอยด์ หรือ ภูมิคุ้มกันต่อต้านไทรอยด์ เมื่อใดที่ภูมิคุ้มกันต่อต้านไทรอยด์ตัวนี้มีปริมาณมากขึ้น จะทำให้มีความเสี่ยงในการแท้งบุตรมากขึ้น ถ้าไม่ถึงกับแท้งก็ยังมีประเด็นของการคลอดก่อนกำหนด ไปจนถึงพัฒนาการของระบบประสาทในเด็กอีกด้วย
ความน่ากลัวของโรคภาวะ ไทรอยด์เป็นพิษ คือ คุณแม่มือใหม่ไม่ทราบว่าต้องขอตรวจอะไร และสูตินรีแพทย์ส่วนใหญ่ก็จะไม่ได้แนะนำให้คุณแม่ตรวจวัดระดับภูมิคุ้มกันต่อต้านต่อมไทรอยด์ หรือในบางรายมีอาการผิดปกติที่ต่อมไทรอยด์ แต่พอมาตรวจก็พบเพียงต่อมไทรอยด์โต ก็กลายเป็นการรักษาที่ยังไม่ค่อยตรงประเด็นเท่าไรดังนั้นนี่จึงเป็นสิ่งสำคัญ
หญิงสาวที่เตรียมตัวจะตั้งครรภ์ ต้องทำความเข้าใจเอาไว้ว่าเราจะต้องขอตรวจเพิ่ม หากทางโรงพยาบาลไม่ได้จัดโปรแกรมตรวจต่อมไทรอยด์ให้เรา และแม้ว่าจะตรวจไปแล้วไม่พบความผิดปกติ หลังจากการตรวจไปจนถึงวันคลอดก็ต้องหมั่นสังเกตตัวเองเสมอ ถ้ารู้สึกหนาวง่าย น้ำหนักขึ้น อ่อนเพลีย ผิวแห้ง คอโต ผมร่วง หน้าบวม ต้องรีบพบแพทย์เพื่อตรวจสอบอาการทันที ยิ่งใครที่กังวลว่าต่อมไทรอยด์ไม่ปกติ ก็ยิ่งต้องเข้าไปตรวจเช็คเป็นระยะๆ เพื่อความปลอดภัยทั้งคุณแม่และลูกในท้อง
โดย นพ วิทวัส แนววงศ์ อายุรแพทย์ต่อมไร้ท่อ คณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์
นักเขียนบทความสุขภาพ รัตตินันท์ คลินิก ทำหน้าที่ ค้นคว้าและตรวจสอบงานวิจัยล่าสุด ทั้งเรื่องผิวหนัง สารออกฤทธิ์ เลเซอร์ และศัลยกรรมความงาม เพื่อนำความรู้ที่ซับซ้อนเหล่านั้นมา แปลให้เป็นภาษาที่เข้าใจง่าย ถูกต้อง และเชื่อถือได้ เป้าหมายหลักคือการทำให้ข้อมูลทุกชิ้นที่คลินิกสื่อสารออกไปนั้น มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์รองรับ (Evidence-based) เพื่อให้คุณผู้อ่านสามารถ ตัดสินใจเลือกการดูแลผิวหรือหัตถการได้อย่างมั่นใจและเหมาะสม โดยไม่ถูกชี้นำเกินจริง และเข้าใจถึงกลไกที่แท้จริงเบื้องหลังผลลัพธ์นั้น ๆ