การดูแลตัวเอง หลังผ่าตัดกระเพาะอาหาร กับเคล็ดลับการฟื้นฟูที่คุณควรรู้

หลังผ่าตัดกระเพาะ ผู้เข้ารับบริการจะถูกส่งไปยังห้องพักฟื้นเพื่อรับการดูแลจากทีมแพทย์อย่างใกล้ชิด การติดตามสัญญาณชีพ เช่น ชีพจร ความดันโลหิต และการหายใจ เป็นส่วนสำคัญที่พยาบาลจะตรวจสอบเป็นระยะ เพื่อดูความพร้อมในการฟื้นตัว

1. การใช้ออกซิเจนเสริม ในช่วงแรกหลังการผ่าตัด ผู้เข้ารับบริการอาจได้รับออกซิเจนเสริมเพื่อช่วยให้ร่างกายได้รับออกซิเจนเพียงพอ โดยเฉพาะหากมีการดมยาสลบซึ่งอาจทำให้ระบบหายใจอ่อนแรงลงชั่วคราว
2. การให้น้ำเกลือและสารอาหารทางหลอดเลือด เนื่องจากผู้เข้ารับบริการยังไม่สามารถรับประทานอาหารตามปกติได้ จึงจำเป็นต้องได้รับน้ำเกลือและสารอาหารผ่านทางหลอดเลือดเพื่อให้ร่างกายได้รับพลังงานและสารอาหารเพียงพอในการฟื้นฟู
3. การดูแลแผลผ่าตัด ทีมพยาบาลจะตรวจสอบแผลเพื่อดูว่ามีการอักเสบ เลือดออก หรือภาวะแทรกซ้อนใด ๆ หรือไม่ นอกจากนี้ แพทย์จะสั่งจ่ายยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการเจ็บแผลและทำให้ผู้เข้ารับบริการรู้สึกสบายมากขึ้น
4. การบรรเทาอาการคลื่นไส้ บางครั้งผู้เข้ารับบริการอาจรู้สึกคลื่นไส้จากยาสลบ แพทย์จะให้ยาบรรเทาอาการนี้ และแนะนำให้นั่งตัวตรงหรือลุกขึ้นเดินเบา ๆ เพื่อช่วยลดความรู้สึกคลื่นไส้
5. การกระตุ้นให้ขยับตัวเล็กน้อย ทีมแพทย์จะกระตุ้นให้ผู้เข้ารับบริการขยับตัวบ่อย ๆ แม้ในช่วงแรก ๆ เช่น ยกขาหรือแขนในเตียง หรือการลุกขึ้นนั่ง เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและป้องกันการเกิดลิ่มเลือด

การฟื้นตัวในห้องพักฟื้นจะเป็นการดูแลผู้เข้ารับบริการอย่างใกล้ชิด เพื่อให้แน่ใจว่าการผ่าตัดประสบความสำเร็จและการฟื้นฟูเป็นไปได้อย่างราบรื่น

หลัง ผ่าตัดกระเพาะอาหาร การดูแลตนเองที่เหมาะสมเป็นกุญแจสำคัญในการลดโอกาสเกิดปัญหาและเร่งกระบวนการฟื้นตัวให้มีประสิทธิภาพ ผู้เข้ารับการรักษาจึงควรยึดถือหลักปฏิบัติดังนี้

• ปฏิบัติตามคำแนะนำแพทย์อย่างเคร่งครัด เช่น รับประทานยาตามกำหนด และตรวจติดตามตามนัด
• พักผ่อนอย่างเพียงพอ หลีกเลี่ยงการออกแรงหนักในช่วงแรก
• ควบคุมอาหารและดื่มน้ำอย่างเหมาะสม เริ่มจากอาหารเหลว และค่อย ๆ เพิ่มชนิดอาหาร
• ขยับตัวเบา ๆ เช่น เดินช้า ๆ หรือยกขาในเตียงเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด

หลังการผ่าตัดกระเพาะอาหาร ผู้เข้ารับบริการอาจพบอาการทั่วไปที่เกิดจากการปรับตัวของร่างกาย ดังนี้

1. อาการคลื่นไส้ เกิดจากผลข้างเคียงของยาสลบและการปรับตัวของกระเพาะอาหาร แพทย์อาจให้ยาบรรเทาและแนะนำให้จิบน้ำบ่อย ๆ
2. การปรับตัวของระบบย่อยอาหาร ผู้เข้ารับบริการอาจรู้สึกแน่นท้องหรือไม่สบายท้อง เนื่องจากกระเพาะมีขนาดเล็กลง การทานอาหารควรค่อย ๆ เพิ่มปริมาณ
3. การพักฟื้นและอาการอ่อนเพลีย การรับพลังงานและสารอาหารน้อยลงอาจทำให้รู้สึกอ่อนเพลีย ซึ่งจะดีขึ้นเมื่อระบบย่อยอาหารปรับตัว

หลังผ่าตัดกระเพาะ การควบคุมอาหารอย่างเคร่งครัดเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้ระบบย่อยอาหารปรับตัวได้ดี ผู้ป่วยควรเริ่มจาก อาหารเหลว เช่น น้ำซุปใส น้ำผลไม้ และโปรตีนเชค

จากนั้นค่อย ๆ เพิ่มปริมาณและชนิดอาหารไปสู่ อาหารอ่อน เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก หรือซุปเนื้ออ่อน ๆ อาหารที่ทานควรเป็น มื้อเล็ก ๆ หลายมื้อ ตลอดวัน เน้นโปรตีนเป็นหลัก หลีกเลี่ยงของหวานและอาหารไขมันสูง ควรเคี้ยวอาหารให้ละเอียด และหยุดทานทันทีเมื่อรู้สึกอิ่ม

หลังผ่าตัดกระเพาะ ผู้เข้ารับบริการควรใส่ใจในการเคี้ยวและการทานอาหารอย่างเคร่งครัด เพื่อให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีและลดความเสี่ยงต่ออาการไม่สบายท้อง ดังนี้

1. เคี้ยวช้า ๆ และละเอียด เคี้ยวอาหารให้ละเอียดมากขึ้น (อย่างน้อย 20-30 ครั้งต่อคำ) เพื่อลดภาระการย่อยอาหารของกระเพาะ
2. ทานอาหารในปริมาณเล็ก ๆ หลีกเลี่ยงการทานมื้อใหญ่ และแบ่งอาหารออกเป็นมื้อเล็ก ๆ ตลอดวัน
3. เลือกอาหารที่ย่อยง่ายและมีโปรตีนสูง เช่น โยเกิร์ต เนื้อปลานุ่ม ๆ และซุปผัก ลดการทานอาหารไขมันสูงและน้ำตาล
4. จิบน้ำระหว่างวัน แต่ไม่ดื่มขณะทานอาหาร เพื่อไม่ให้กระเพาะอาหารตึง ควรหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำก่อนหรือหลังมื้ออาหารประมาณ 30 นาที

การลดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดกระเพาะอาหาร เป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้การฟื้นตัวเป็นไปได้อย่างราบรื่น แนวทางที่ช่วยลดความเสี่ยงเหล่านี้ได้แก่

1. ลดความเสี่ยงการติดเชื้อ รักษาความสะอาดของแผลผ่าตัด หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผลโดยไม่จำเป็น และทำตามคำแนะนำการทำแผลอย่างเคร่งครัด
2. การฟื้นฟูสุขภาพหลังผ่าตัด รับประทานอาหารที่มีสารอาหารครบถ้วน เพิ่มโปรตีนและวิตามิน และมาตรวจสุขภาพตามนัดหมายเพื่อตรวจสอบสัญญาณผิดปกติ

การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดกระเพาะอาหาร ช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนและเร่งการฟื้นตัว ผู้เข้ารับบริการควรรับประทานอาหารโปรตีนสูงในปริมาณเล็ก ๆ หลีกเลี่ยงอาหารที่ย่อยยาก และเคี้ยวอาหารให้ละเอียด ควรออกกำลังกายเบา ๆ เช่น เดิน เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด และติดตามอาการกับแพทย์ตามนัด เพื่อให้มั่นใจว่าการฟื้นตัวเป็นไปได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ